Door Pierluigi Mele

Verschenen op de website van de Rai (Radiotelevisione Italiana) op 31 maart 2022. Het origineel is hier te raadplegen: Gruppo Wagner, la “brigata delle tenebre” di Putin (PZ)

Wie zijn de huurlingen van de beruchte “Wagner-groep” die volgens de Oekraïense inlichtingendiensten verschillende malen hebben geprobeerd om president Zelensky te vermoorden? Waar zijn zij actief in de oorlog in de Oekraïne? Welke ideologie hangen ze aan? We praten hierover met Andrea Molle, socioloog aan de Chapman University in Orange, CA (VS).

Professor, wij weten dat Vladimir Poetin in zijn vuile oorlog ook gebruik maakt van particuliere veiligheidsmilities, echte “parastatale” agenten in dienst van de belangen van Rusland. Dit is ook het geval met de zogenaamde WAGNER-groep. Hoe is deze groep ontstaan? Wat is haar oorsprong?

De Wagner Group is officieel opgericht in 2014, na de ontbinding van een eerdere PMC (private military company) genaamd Slavonic Corps. Deze laatste opereerde in Syrië als een dochteronderneming van een andere organisatie, Moran Security Group genaamd, die gespecialiseerd was in beveiligingsdiensten, hoofdzakelijk voor energiebedrijven die rechtstreeks door de Russische Federatie worden gecontroleerd of eigendom waren van bepaalde oligarchen. In 2014 werden Moran en bijgevolg het Slavonic Corps onderzocht door de FSB, de binnenlandse informatie- en veiligheidsdienst die een deel van de taken van de KGB heeft geërfd, en werden twee van zijn directeuren gearresteerd en beschuldigd van diverse wetsovertredingen.

Uit wie bestaat het en wie is de leider?

De Wagner Group, die inmiddels meer dan 6.000 werknemers telt die in verschillende landen werkzaam zijn, bestaat hoofdzakelijk uit voormalige veteranen van de Russische veiligheidsdiensten en inlichtingenwereld. Maar er zijn ook leden uit andere voormalige Sovjet-blokstaten, zoals uit Servië. Zij zijn zeker niet onze klassieke “veiligheidsagenten” of dilettanten, die in Amerika onder de ironische term “Gravy SEALs” vallen, als verwijzing naar de speciale strijdkrachten van de Amerikaanse marine. Dit is zeer gespecialiseerd personeel dat zeer vastbesloten is om zijn doel te bereiken. Bovendien beschikt de Wagner Group over middelen en bewapening die vergelijkbaar zijn met die van Amerikaanse organisaties die in dezelfde sector werkzaam zijn, de beroemde contractors die ook in Italië zeer bekend zijn geworden. De kennelijke leider van de groep is Dimitri Utkin, voormalig officier van de speciale strijdkrachten van de GRU, de militaire inlichtingen- en veiligheidsdienst.

Waarom de naam WAGNER?

De naam Wagner, naar de Duitse componist Wilhelm Richard, stamt van de leider. Wagner was in feite de codenaam van Utkin, die hem was gegeven vanwege zijn passie voor de nazi-esthetiek en -ideologie. De laatste dagen circuleren er foto’s van hem waarop enkele van zijn tatoeages te zien zijn die elementen van het SS-uniform overnemen. De naam Wagner is dan ook een rechtstreeks eerbetoon aan Hitler, van wie hij de favoriete componist was en ook aan de cultuur van het Derde Rijk.

Wat is de relatie met de Russische regering?

De betrekkingen tussen de Wagner Groep en de Russische regering zijn natuurlijk niet officieel. Verschillende onderzoekers en journalisten hebben echter een nauw netwerk van persoonlijke relaties tussen institutionele figuren en de leiding van de groep aan het licht gebracht. Wij weten ook dat de Wagner Group vaak traint met en gebruik maakt van de reguliere strijdkrachten van de Russische Federatie. Utkin en andere agenten hebben in de loop der jaren ook militaire onderscheidingen gekregen, waaruit blijkt hoeveel belang Poetin en zijn entourage hechten aan de rol die de Wagner Group vervult. In dit verband heeft de Wagner Group ook samengewerkt met het Russische leger als adviseur bij de opnamen van de Russische film “De toerist” uit 2021. Deze film vertelt het verhaal van een groep Russische militaire adviseurs in de Centraal-Afrikaanse Republiek die betrokken raken bij de staatsgreep van 2003 en besluiten zich op te offeren om een dorp te verdedigen tegen de invallen van het plaatselijke leger.

Wie zijn de financiers?

Ook hier is er geen officiële zekerheid, maar de meeste analisten die zich met deze kwestie bezighouden, menen dat de oligarch Jevgeni Prigozhin, ook wel “Poetins chef-kok” genoemd omdat hij eigenaar is van het cateringbedrijf dat de staatsdiners organiseert waarbij de president buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders ontvangt, zowel financiële als persoonlijke banden heeft met de Wagner Group en Dmitri Utkin. Volgens sommige waarnemers zou Prigozhin, die tot de naaste kring van de aanhangers van President Poetin behoort, de belangrijkste financier en derhalve de echte besluitvormer van de Wagner Group zijn, terwijl Utkin vooral een nominale rol zou hebben, alsmede uiteraard bij de planning en uitvoering van operaties.

Hoe worden ze in Oekraïne ingezet?

Wagner is al sinds de oprichting actief in de Oekraïne. Zij zijn zowel op de Krim als in de Donbass-regio actief geweest om de zaak van Rusland in het conflict tussen de regering in Kiev en pro-Russische separatisten te dienen. Ze lijken ook duidelijk betrokken te zijn geweest bij verschillende false flag-operaties die, door het liquideren van pro-Russische militieleden, tot doel hadden het verhaal van gewelddadige repressie door de Oekraïense regering en de aanwezigheid van neonazistische organisaties binnen haar gelederen te creëren. Vandaag de dag zou de groep, die in het veld kennelijk is omgedoopt tot de Liga, de militaire inspanning bijstaan met infiltratie-activiteiten en andere operaties die typisch zijn voor speciale strijdkrachten. Volgens Oekraïense regeringsbronnen gaat het onder meer om pogingen om president Volodymyr Zelensky te vermoorden.

In het algemeen hebben deze groepen een “ideologie”. Wat voor ideologie draagt de Wagner Groep uit?

De ideologie van de Wagner-groep, die in verband wordt gebracht met haar laat ik zeggen bedrijfsmatige kant, brengt het neonazisme in verband met het Slavische neo-paganisme dat sinds de jaren zeventig in Rusland wijd verbreid is. Ik zou willen spreken van een esoterische vorm van nazisme.

Laten we even een zijpad bewandelen. Wat wordt er bedoeld met esoterisch neonazisme? Een paar jaar geleden sprak de politieke wetenschapper Giorgio Galli erover.

Zoals u al opmerkt, is het esoterisch nazisme een bijzondere afsplitsing van de nationaalsocialistische ideologie die de beginselen van het nazisme combineert met elementen van de mystiek en de esoterie die in Duitsland in zwang waren aan het begin van de 19e en het begin van de 20e eeuw. Hoewel Hitler niet de minste belangstelling had voor deze aspecten, staan andere nazi-kopstukken bekend om hun passie voor esoterie en occultisme. Bijvoorbeeld Heinrich Himmler, die de oprichter was van de SS. Zoals Giorgio Galli in zijn beroemde studie illustreert, werd het nazisme in hoge mate beïnvloed en gesteund door het Thulegenootschap – een groep invloedrijke persoonlijkheden in de Duitse samenleving die zich lieten inspireren door het Tibetaanse boeddhisme, de inhoud daarvan vervormden, en de esoterische leerstellingen van Madame Blavatsky, het beroemde medium en occultiste, stichteres van de Internationale Theosofische Vereniging. Hitler zelf schijnt in 1919 te zijn ingewijd in het Thulegenootschap door Dietrich Eckart (1). De Wagner Group neemt iets van deze inhoud over in haar esthetiek, zoals het gebruik van runen op haar voertuigen, en in de rituelen die haar lijken te kenmerken.

Hoe wordt deze neoheidense en nazi-ideologie gecombineerd met het “orthodoxe” extremisme van Poetin?

De verbinding tussen deze twee werelden is niet zo eenvoudig als het lijkt. In feite zette het neopaganisme dat in Rusland opkwam zich aanvankelijk af tegen het christendom, dat het beschouwde als een joods complot om de wereld te onderwerpen. Tegen het einde van de jaren negentig, toen de Moskovisch Orthodoxe Kerk haar macht begon te vergroten dankzij de steun van Poetin, begonnen veel neopaganistische groeperingen echter met een zekere belangstelling naar haar te kijken, ook om hun eigen politieke gewicht te consolideren. Dit leidde tot het ontstaan van organisaties van monotheïstisch heidendom, die hun leer baseren op een verenigend beginsel dat de heidense godheden overstijgt, waardoor het christendom en de oude volksreligies met elkaar kunnen worden verzoend. In deze context wordt de orthodoxe kerk ook voor hen het bolwerk van de Russische spiritualiteit tegen de westerse en globalistische culturele en religieuze decadentie. Het is in deze voedingsbodem dat Alexander Dugin, een andere figuur die banden heeft met het Poetin-regime, intellectueel gevormd is.

Hebben zij banden met andere Europese extreemrechtse groeperingen?

Naast de betrekkingen tussen de groep en Russische extreemrechtse en nationalistische groeperingen, waarvan sommigen thans als hulptroepen in het Oekraïense theater werkzaam zijn, zijn er berichten over betrekkingen tussen de Wagner-groep en andere extreemrechtse groeperingen in Europa, maar ook in de Verenigde Staten en andere landen in de wereld. Sommige onderzoekers beweren dat in de afgelopen jaren leden van extremistische groeperingen (b.v. uit Duitsland) en Oosteuropese landen hebben deelgenomen aan door de Russische PMC georganiseerde opleidingskampen, waarbij redelijkerwijs kan worden aangenomen dat ook de Wagner-groep daarbij betrokken was. Dit alles moet natuurlijk gecheckt worden omdat het, zoals redelijkerwijs kan worden verwacht, ernstige veiligheidsproblemen voor het Westen op zal kunnen leveren.

https://twitter.com/AndreaMolle9/status/1507339530306678789

Opmerking van de vertaler:

(1) Nicolas Goodrick-Clarke is van mening dat dit een onjuiste bewering is. “There is no evidence that Hitler ever attended the Thule Society” (The Occult Roots of Nazism: Secret Aryan Cults and Their Influence on Nazi Ideology – The Ariosophists of Austria and Germany, 1890-1935, Londen 1985, p. 201).

Zie ook: Leonardo Bianchi, De nazi’s van Poetin: de ‘Wagner-groep’ en de verdekte oorlog van de Russische huurlingen